||Sundarakanda ||
|| Sarga 62||( Slokas in English )
हरिः ओम्
Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
sundarakāṁḍa.
atha dviṣaṣṭitamassargaḥ||
tānuvāca hariśrēṣṭhō hanumān vānararṣabhaḥ|
avyagramanasō yūyaṁ madhusēvata vānarāḥ||1||
ahamāvārayiṣyāmi yuṣmākaṁ paripaṁthinaḥ|
śrutvā hanumatō vākyaṁ harīṇāṁ pravarō'ṅgadaḥ||2||
pratyuvāca prasannātmā pibaṁtu harayō madhu|
avaśyaṁ kr̥takāryasya vākyaṁ hanumatō mayā||3||
akāryamapi kartavyaṁ kimaṅga punarīdr̥śam|
aṅgadasya mukhācchrutvā vacanaṁ vānararṣabhāḥ||4||
sādhu sādhviti saṁhr̥ṣṭā vānarāḥ pratyapūjayan|
pūjayitvā'ṅgadaṁ sarvē vānarā vānararṣabham||5||
jagmurmadhuvanaṁ yatra nadīvēga iva drutam|
tē praviṣṭā madhuvanaṁ pālānākramya vīryataḥ||6||
atisargācca paṭavō dr̥ṣṭvā śrutvā ca maithilīṁ|
papussarvē madhu tadā rasavatphala mādaduḥ||7||
utpatya ca tataḥ sarvē vanapālān samāgatān|
tāḍayaṁtisma śataśassaktān madhuvanē tadā||8||
madhūṇi drōṇamātrāṇi bāhubhiḥ parigr̥hya tē|
pibaṁti sahitāḥ sarvē nighnaṁti sma tathā parē||9||
kēcitpītvā'pavidhyaṁti madhūni madhupiṁgaḷāḥ|
madhūcchiṣṭēna kēcicca jaghnuranyōnyamutkaṭāḥ||10||
aparē vr̥kṣamūlē tu śākhāṁ gr̥hya vyavasthitāḥ|
atyarthaṁ ca madaglānāḥ parṇānyāstīrya śēratē||11||
unmattabhūtāḥ plavagā madhumattāśca hr̥ṣṭavat|
kṣipaṁti ca tadānyō'nyaṁ skhalaṁti ca tathā'parē||12||
kēcit kṣvēḷāṁ prakurvaṁti kēcitkūjaṁti hr̥ṣṭavat|
harayō madhunā mattaḥ kēcit suptā mahītalē||13||
kr̥tvā kēcit dasaṁtyanyē kēcit kurvaṁti cētarat
kr̥tvā kēcit vadaṁtyanyē kēcit budhyaṁti cētarat||14||
yē'pyatra madhupālāssyuḥ prēṣyā dadhimukhasya tu|
tē'pi tairvānarairbhīmaiḥ pratiṣiddhā diśō gatāḥ||15||
jānubhistu prakr̥ṣṭāśca dēvamārgaṁ pradarśitāḥ|
abruvan paramōdvignā gatvā dadhimukhaṁ vacaḥ||16||
hanumatā dattavarairhataṁ madhuvanaṁ balāt|
vayaṁ ca jānubhiḥ kr̥ṣṭā dēvamārgaṁ ca darśitāḥ||17||
tatō dadhimukhaḥ kruddhō vanapastatra vānaraḥ|
hataṁ madhuvanaṁ śrutvā sāṁtvayāmāsa tān harīn||18||
ihāgacchata gacchāmō vānarān baladarpitān|
balēna vārayiṣyāmō madhu bhakṣayatō vayam|| 19||
śrutvā dadhimukha syēdaṁ vacanaṁ vānararṣabhāḥ|
punarvīrā madhuvanaṁ tēnaiva sahasā yuyuḥ||20||
madhyē caiṣāṁ dadhimukhaḥ pragr̥hya tarasā tarum|
samabhyadhāvat vēgēna tē ca sarvē plavaṁgamāḥ||21||
tē śilāḥ pādapāṁścāpi parvatāṁścāpi vānarāḥ|
gr̥hītvābhyagaman kruddhā yatra tē kapikuṁjarāḥ||22||
tē svāmivacanaṁ vīrāhr̥dayē ṣyavasajya tat|
tvarayā hyabhyadhāvaṁta sālatāla śilāyudhāḥ||23||
vr̥kṣasthāṁca talasthāṁca vānarān baladarpitān|
abhyakrāmaṁ statō vīrāḥ pālāstatra sahasraśaḥ||24||
atha dr̥ṣṭvā dadhimukhaṁ kruddhaṁ vānarapuṁgavāḥ|
abhyadhāvaṁta vēgēna hanumatpramukhāḥ tadā||25||
taṁ savr̥kṣaṁ mahābāhuṁ apataṁtaṁ mahābalam|
āryakaṁ prāharattatra bāhubhyāṁ kupitō'ṅgadaḥ||26||
madāṁdhaścana vēdaina māryakō'yaṁ mamēti saḥ|
athainaṁ niṣpipēṣāśu vēgēvat vasudhātalē||27||
sa bhagna bāhūrubhujō vihvalaḥ śōṇitōkṣitaḥ|
mumōha sahasā vīrō muhūrtaṁ kapikuṁjaraḥ||28||
sa samāśvāsa sahasā saṁkruddhō rājamātulaḥ|
vānarān vārayāmāsa daṁḍēna madhumōhitān||29||
sa kathaṁcit vimuktaḥ taiḥ vānarairvānararṣabhaḥ|
uvācaikāṁta māśritya bhr̥tyān svān samupāgatān ||30||
ētē tiṣṭhaṁtu gacchāmō bhartānō yatra vānaraḥ|
sugrīvō vipulagrīvaḥ saha rāmēṇa tiṣṭhati||31||
sarvaṁ caivāṅgadē dōṣaṁ śrāvayiṣyāmi pārthivē|
amarṣī vacanaṁ śrutvā ghātayiṣyati vānarān||32||
iṣṭaṁ madhuvanaṁ hyētat sugrīvasya mahātmanaḥ|
pitr̥paitāmahaṁ divyaṁ dēvairapi durāsadam||33||
sa vānaran imān sarvān madhulubhdhān gatāyuṣaḥ|
ghātayiṣyaṁti daṁḍēna sugrīvaḥ sasuhr̥jjanān||34||
vadhyā hyētē durātmanō nr̥pajñā paribhāvinaḥ|
amarṣa prabhavō rōṣaḥ saphalō nō bhaviṣyati||35||
ēvamuktvā dadhimukō vanapālān mahābalaḥ|
jagāma sahasōtpatya vanapālaiḥ samanvitaḥ||36||
nimiṣāṁtaramātrēṇa sahi prāptō vanālayaḥ|
sahasrāṁśusutō dhīmān sugrīvō yatra vānaraḥ||37||
rāmaṁ ca lakṣmaṇaṁ caiva dr̥ṣṭvā sugrīva mēva ca|
samapratiṣṭhāṁ jagatīṁ ākāśān nipapāta ha||38||
sannipatya mahāvīryaḥ sarvaiḥ taiḥ parivāritaḥ|
harirdadhimukhaḥ pālaiḥ pālānāṁ paramēśvaraḥ||39||
sa dīnavadanō bhūtvā kr̥tvā śirasi cāñjaliṁ|
sugrīvasya śubhau mūrdhnā caraṇau pratyapīḍayat||40||
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē vālmīkīyē
caturviṁśat sahasrikāyāṁ saṁhitāyām
śrīmatsundarakāṁḍē dviṣaṣṭitamassargaḥ ||
|| Om tat sat ||